Asli İhtiyaçlar Zekât

Asli İhtiyaçlar Zekât

Asli İhtiyaçlar Zekât; Zekât hesaplanırken zekata katılmayan mal, mülk anlamına gelmektedir. Bir Müslümanın kendisine ve bakmakla yükümlü olduğu insanların ihtiyaçlarına Asli ihtiyaçlar denmektedir. Diğer anlamı havaic-i asliyye olan asli ihtiyaçlar, Hacet yani genel ihtiyaç kapsamında herkesin gerek duyduğu maddelerdir.  

İslam dininde, diğer mali ibadetlerde de şart koşulduğu gibi, zekâtta zekat verecek olan kişilerin mali durumlarını bu şartlara göre hesaplayarak, Allahu Teala’nın emrini yerine getirmesi gerekir. 

Kur’an’ı Kerim de ‘ (Bakara, 2-219) Kazandığınız maldan kendinizin ve aile fertlerinizin tabii ihtiyaçlarından fazlasını infak ediniz’  buyurulmuştur.

Asli İhtiyaçların anlamı oldukça geniştir. Maddi ve manevi yaşam boyunca muhtaç olunan şey demektir. Zekât Mükellefiyeti açısından zaruri sayılan ihtiyaçlar ise aşağıdaki gibidir:

Ev ve Eşyası

Ev için gerek duyulan her şey zaruri ihtiyaç sayılır ve altın ve gümüş olmayan her ev eşyası zekâttan muaf tutulur. Örneğin; Buzdolabı, çamaşır makinesi, yatak, yorgan, koltuk, halı vb. eşyalar ihtiyaçtır. Evde iki tane bulunan eşyalar dahi olsa bunlar zekata tabi değildir. Eldeki bu 2. eşyayı satmak ticaret yapmak sebebi ile olmadıkça zekâta tabii değildir.

Asli ihtiyaçların dışındaki malların toplam değeri İslam’da nisap (80.18gr altın veya değeri) miktarına ulaşırsa, dinen üzerimize zekât ve kurban, fitre verme emredilir.

Yiyecek Masrafları; Bir Müslüman kendisi, hanımı, çocukları ya da bakmakla yükümlü olduğu insanların 1 aylık (1 yıllık olduğuna dair rivayetlerde bulunmaktadır) yiyecek, erzak, içecek gibi masraflarını temin edemediği müddetçe zekâttan muaf sayılmaktadır.

Giyim Masrafları; Her Müslümanın bakmakla yükümlü olduğu veya kendi bakımı altında olanların birden fazla dahi olsa elbiseleri zekat nisabına dahil değildir.

Zekât Ne Zaman Verilir?

Bir kişi Zekât vermeye haiz olduktan sonra bu vaktin üzerinden 1 kameri yıl (354 gün) geçmesi gerekir. Bu vakit geçtikten sonra bakılır. Eğer elindeki mal nisap miktarını hala geçen bir miktarsa elinde bulunan miktarın 40da 1ini yani %2.5 kadarını zekat olarak verir.

Zekât Kimlere Verilir?

Zekât ve fitre ibadetlerimizi yerine getirmemiz için Kur’an-ı Kerimde yer verilen kişiler şöyledir; Esaret altında olanlar, borçlular, fakirler, yetimler, dullar, Allah yolunda cihat edenler, zekât ve fitre toplayan memurlar, kalpleri İslam’a yakın olanlardır.