Kapat

Zekat Nedir?, Zekat Kimlere Verilir ve Nasıl Hesaplanır? | Beşir Derneği

Zekat nedir ve kimlere zekat verilir. İslamın ilk 5 şartından biri olan zekat hakkında bilinmesi ve dikkat edilmesi gerekenleri bu yazımızda cevaplandırıyoruz

Zekat Nedir?

Ramazan ayı paylaşma ve kardeşlik ayıdır. Paylaşma ve kardeşliğin en güzel uygulamalarından başlıcasını ise zekat oluşturmaktadır. İslam’ın beş şartından birisi olan zekat, Allah (c.c.)’un bizlere lütfettiği maddi zenginliklerin ihtiyaç sahibi diğer Müslümanlara paylaşılması ibadetidir. “Övgü ve bereket, artma, fazlalık” anlamlarına gelen zekat ile belli bir miktarın üzerindeki mal ve paranın kırkta birinin yoksullara dağıtılması eylemini ifade eder. Bu açıdan bakıldığında belli şartları karşılayan her Müslümanın zekat vermesi zorunludur. Sahip olunan akit ya da bankada tutulan paraya ek olarak altın, gümüş, bir işletmeye dair takas edilebilir varlıklar, tarım hasılatları ve sürü hayvanları gibi öğeler zekat hesaplanırken dikkate alınır.

Zekat Kimlere Verilir?

Tevbe Suresi’nin 60. ayetinde zekatın kimlere verilebileceği yer almaktadır. Kur’an-ı Kerim’de “Sadakalar (zekâtlar), Allah’tan bir farz olarak ancak fakirler, düşkünler, zekât toplayanlar, kalpleri İslâm’a ısındırılacak olanlar, köleler, borçlular, Allah yolunda ve yolda kalmış yolcular içindir. Allah, hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir.“ (Tevbe 60) buyrulmuştur.

Buna göre zekat;

  1. Fakirler ve Miskinler: Yoksul ya da muhtaç olarak ifade edilebilecek bu kişiler, asli ihtiyaçlarını karşılayan malı olsa da günlük ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli miktarda geliri olmayan insanları tasvir etmektedir. Miskin ya da düşkünler ise hiçbir servete sahip olmayan, malı ya da geliri bulunmayan kişilerdir.
  1. Âmiller: Kelime anlamı olarak “bir iş yapan, işçi, zanaatkâr” gibi manalara gelen âmil terimi zekat toplamak için görevlendirilen kişiler için kullanılmaktadır. Âmiller, zekat toplamak için atanmış kişilerdir.
  1. Müellefe-i Kulûb: Müellefe-i Kulûb, kalpleri İslama ısındırılmak istenen kişilerdir. Bu kişilerden Müslüman olmaları veya Müslümanlara zarar vermemeleri için zekat verilirdi. Hz. Ebubekir (r.a.) zamanında İslam alemi yeteri kadar güçlendiği için bu sınıf kalmamıştır.
  1. Köle ve Cariyeler: Kur’an-ı Kerim’de köle ve cariyelerin hürriyet yoksunluğunu ifade için “rikâb” kelimesi kullanılmıştır. Tevbe suresinin 60. ayetinde kullanılan bu ifade ile köle ve cariyelerin kölelik esaretinden kurtarılması için zekat sağlanabileceği anlaşılmaktadır.
  1. Borçlular: Borçlulara zekat verilebileceği ifadesi İslam’da çeşitli şekillerde yorumlanmıştır. Bu yorumlarda borçlular kendi ihtiyacı için borçlananlar ve toplumun menfaati uğruna borçlananlar olarak ikiye ayrılmaktadır. Borçlu kimselere borcunu ödeyecek miktarda zekat sağlanabilir.
  1. Allah Yolunda Cihat Edenler: İslam adına canı ve malı ile Allah rızası için savaşan kişilere zekat verilebilir.
  1. Yolcular: Gurbette olup her ne kadar zengin olsa bile herhangi bir sebepten dolayı ihtiyaç sahibi durumuna düşmüş kişilere de zekat verilebilir.

Zekat Kimlere Verilmez?

Anne, baba, eş ve çocuklara ek olarak yukarıda bahsi geçen sınıfların dışarısındaki insanlara ve Müslüman olmayanlara zekat verilmez.

Zekat Ne Zaman Verilir?

Zekat ödeme tarihi için belli bir aralık belirlenmemiştir. Ancak zekat hesabında esas olan kameri sene hesabıdır. Dinen zenginlik ölçüsü olarak kullanılan nisap miktarı malın elde edilmesinin üzerinden bir kameri senenin geçmesi farz olması için gereklidir. Buna ek olarak istendiği takdirde mal sahibi normal zekat vermesi gereken tarihten önce nisap miktarına erişen malının zekatını verebilir. Yalnız zekat sahibi kişi böyle bir durumda normal zekat vaktinde ödemesi gereken zekatı tekrar hesaplamalıdır. Önceden verdiği miktar bu hesaba uyuyorsa zekatı tamamlanmıştır. Eğer eksik kaldıysa kalanını tamamlamalıdır.

Zekat Bağışı Yapılabilecek Kurumlar?

Topladıkları zekatlarını sadece Tevbe suresinin 60. ayetinde işaret edilen kişilere sağlayacağı bilinen, her bakımdan güvenilir dernekler ve kurumlara zekat bağışlarını teslim edebilirler. Zekat bağışlarınız için uzun yıllar boyunca yürüttüğü başarılı bağış kampanyaları ile bilinen Beşir Derneği, zekat bağışı kabul etmektedir. Türkiye ve dünyada gerçekleştirdiği insani yardım organizasyonları ile ülkemizin merhamet elini mazlumlar ile buluşturan Beşir Derneği, zekat bağışlarınız ile nerede mahzun ve mahcup gönül var ise orada onlarla olmaya gayret etmektedir. Zekat bağışlarını www.besir.org.tr/online-bagis adresinden kredi kartlarınız ile yatırabilir, ya da Beşir Derneği banka hesaplarına Havale-EFT yaparak güvenli bir şekilde zekat bağışınızı Beşir Derneği’ne ulaştırabilirsiniz.